Ciekły azot - przechowywanie. Co trzeba na ten temat wiedzieć?

Ciekły azot - przechowywanie. Co trzeba na ten temat wiedzieć?

Popularność ciekłego azotu cały czas rośnie i trudno się temu dziwić. Jest on wykorzystywany w coraz to nowych dziedzinach. Są to już nie tylko przemysł oraz medycyna, ale i np. gastronomia. Jakie są właściwości ciekłego azotu? Jak wygląda jego przechowywanie? Co warto na jego temat wiedzieć?

W jaki sposób pozyskiwany jest ciekły azot?

W praktyce pozyskiwanie ciekłego azotu opiera się na oczyszczeniu sprężonego powietrza w specjalnym urządzeniu. To jednak nie wszystko. Powietrze należy również odpowiednio podgrzać. W efekcie dochodzi do powolnego skraplania się gazu i powstaje właśnie ciekły azot. Jakie ma właściwości?

Ciekły azot jest bezbarwny. Nie ma smaku i zapachu. Dlatego może być wykorzystywany w medycynie czy gastronomii. Jak wygląda przechowywanie ciekłego azotu?

Ciekły azot - przechowywanie

To wyjątkowe właściwości ciekłego azotu wpływają na jego niewątpliwą uniwersalność. Jak wspomniano wyżej, nie ma on smaku, zapachu czy barwy, sprawdza się więc w wielu różnych dziedzinach. Kluczem do sukcesu jest jednak jego odpowiednie przechowywanie. Do tego służy specjalne naczynie Dewara.

Praktyczne zastosowanie ciekłego azotu

Jeśli przechowywanie ciekłego azotu odbywa się w optymalnych warunkach, może być on z powodzeniem wykorzystywany w wielu różnych branżach. Jak to wygląda w praktyce?

W szeroko rozumianej branży technicznej ciekły azot umożliwia kruszenie elementów konstrukcyjnych czy cięcie blach. Pozwala także na precyzyjną obróbkę metali. W medycynie ciekły azot wykorzystywany jest w laboratoriach np. do mrożenia embrionów i żywych komórek. Po rozmrożeniu zachowują one swoje pierwotne funkcje. Ciekły azot przydaje się też w leczeniu oraz rehabilitacji np. w krioterapii.

Z kolei w gastronomii skroplony azot stosowany jest w kuchni eksperymentalnej. Z uwagi na niską temperaturę pozwala na błyskawiczne zamrożenie produktu bez pozbawiania go smaku czy zapachu. Przyrządzanie drinków z udziałem ciekłego azotu jest naprawdę bardzo efektowne.

Co jeszcze trzeba wiedzieć na temat przechowywania ciekłego azotu?

Ciekły azot - czy jego przechowywanie wymaga zastosowania specjalnych naczyń? Okazuje się, że tak. Opakowania styropianowe pozwalają na jego magazynowanie tylko przez krótki czas. Dlatego warto zaopatrzyć się w specjalne termosy zwane dewarami.

Ciekły azot, a więc azot skroplony uzyskiwany jest na skutek skraplania i parowania powietrza atmosferycznego. To ciecz kriogeniczna, która nie ma barwy, koloru, zapachu oraz smaku. Jest chemicznie obojętna i niepalna. Przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym wrze w temperaturze -195,8 stopni Celsjusza, a topnieje przy -210 stopniach Celsjusza. Dlatego ma tak szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu czy medycyny. Jest wykorzystywany wszędzie tam, gdzie wymagane są warunki bardzo niskiej temperatury, a potrzebny jest szybki proces mrożenia.

Ciekły azot - przechowywanie w naczyniach Dewara

Naczynia Dewara to pojemniki o wyjątkowych właściwościach izolacyjnych. Początkowo produkowano je ze szkła. Dzisiaj na ogół spotkać się można z dewarami metalowymi. Wprawdzie mają one nieco gorsze właściwości izolacyjne, ale za to są o wiele bardziej odporne na uszkodzenia natury mechanicznej. Są one zbudowane z cienkich ścianek podwójnych. Przestrzeń między nimi jest zamknięta. Panują w niej warunki próżni technicznej. Dlatego przepływ ciepła między cieczą a otoczeniem jest w zasadzie niemożliwy.

Naczynie Dewara jest zamknięte korkiem o bardzo dobrych właściwościach izolacyjnych. Cechą charakterystyczną dla niego jest także ubytek cieczy, który wynika z jej nieustannego wrzenia. Jest to moc strat cieplnych. Zjawisko to opisuje ilość ciepła, która dociera do kriostatu w jednostce czasu. Do wnętrza dewaru energia cieplna docierać może na różne sposoby np. na skutek przewodzenia cieplnego materiałów, z którymi styka się naczynie.

Naczynia Dewara mają zróżnicowaną pojemność. Sporo zależy od ich przeznaczenia. Na ogół mieszczą od 4 do nawet 50 litrów cieczy roboczej. Czasami są one wyposażone w różnego rodzaju akcesoria dodatkowe. Najpopularniejsze z nich to stelaże do przemieszczania pojemników.

Jak prawidłowo przechowywać ciekły azot?

Ciekły azot i jego przechowywanie to wbrew pozorom temat dość rozległy. Na samym starcie warto dowiedzieć się, jak wygląda w ogóle produkcja skroplonego azotu. Okazuje się, że za pionierskim uzyskaniem ciekłego azotu stoją polscy naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pod koniec wieku XIX w procesie separacji dokonali oni skroplenia azotu. Na czym on polega?

Specjalne urządzenie spręża powietrze, z którego usuwane są niepożądane dodatki. Zostać ma jedynie azot. Potem do środka dodawane jest ciepło, co skutkuje skropleniem się gazu do stanu ciekłego. Jego utrzymanie w tej formie jest możliwe tylko w bardzo niskiej temperaturze. Z tego powodu do przechowywania ciekłego azotu potrzebne są naczynia o odpowiedniej izolacyjności. Są to wspomniane już dewary będące rodzajem termosów. Naczynia Dewara to pojemniki z podwójnymi ściankami, między którymi panuje próżnia techniczna (niskie ciśnienie). Ich nazwa pochodzi od nazwiska szkockiego wynalazcy Jamesa Dewara. Pojemniki te skutecznie minimalizują straty ciekłego azotu, a przy okazji zapewniają osobom z nim pracującym bezpieczeństwo.

Praktyczne wykorzystanie naczyń Dewara

Przechowywanie ciekłego azotu w naczyniach Dewara odbywa się m.in. w laboratoriach medycznych. Gaz w takich warunkach uzyskuje niską temperaturę i wykorzystywany jest np. do transportowania różnego rodzaju próbek medycznych. Dewary mogą mieć przy tym różne formy. Do wyboru są więc zarówno poręczne zbiorniki laboratoryjne, jak i standardowe zamrażarki z czujnikiem i alarmem, który informuje o ewentualnym wzroście temperatury.

Ciekawym rozwiązaniem są ponadto zamrażarki kriogeniczne, które od kilku lat cieszą się coraz większą popularnością. Napełnia się je w sposób ręczny. Są one mobilne, a więc i bezproblemowe w transporcie. Wyróżniają się dużą trwałością i sporą pojemnością. Są w stanie pomieścić naprawdę sporo próbek czy innych elementów. Dają też dość łatwy dostęp do przewożonych materiałów.

Ciekły azot w butlach - przechowywanie

Nie da się ukryć, że butle z ciekłym azotem wymagają odpowiedniego przechowywania. W tym przypadku trzeba zastosować również specjalne środki ostrożności. Oczywiście wszystkie wymagania dotyczące warunków magazynowania butli z gazem są określone przez przepisy BHP. Jak to wygląda w praktyce?

Przede wszystkim ciekły azot przechowywany powinien być w specjalnych naczyniach - dewarach. Musi się to odbywać w pomieszczeniach dobrze wentylowanych. W pobliżu nie mogą znajdować się materiały łatwopalne oraz źródła ciepła. Oprócz tego butle powinny być ustawione pionowo i dobrze zabezpieczone przed ewentualnym przewróceniem.

Warto pamiętać o tym, że zapewnienie właściwych warunków przechowywania ciekłego azotu to kwestia głównie bezpieczeństwa. Należy więc pamiętać o spełnieniu wymienionych wyżej wymogów.

Naczynia kriogeniczne i ich zastosowanie

Naczynia kriogeniczne służą do transportowania i przechowywania ciekłego azotu wykorzystywanego powszechnie w przemyśle. W praktyce spotkać się można z różnego rodzaju pojemnikami. Różnią się one wielkością, konstrukcją czy przeznaczeniem. Mają jednak takie same właściwości izolacyjne. Wykorzystywane są także w wielu instytucjach medycznych i badawczych.

Wiadomo doskonale, że naczynia z ciekłym azotem muszą być w odpowiedni sposób przewożone czy magazynowane. W butlach często tworzy się wysokie ciśnienie. Dlatego ewentualne uderzenia mogą się skończyć naprawdę źle. W tym przypadku trzeba zachować maksymalną ostrożność. Najlepsze naczynia mają wąski wlot. Nie są też wyposażone w wewnętrzne akcesoria. Muszą być odpowiednio zakończone. Na zewnątrz powinna wydostawać się jak najmniejsza ilość cieczy. Przy poszukiwaniu naczyń, warto wziąć pod uwagę to, do czego mają być one faktycznie wykorzystywane.

Naczynia Dewara - w jakie akcesoria warto się zaopatrzyć?

Wiadomo już, jak powinno wyglądać przechowywanie ciekłego azotu. Jest to gaz, który w formie skroplonej może być niebezpieczny. Dlatego praca z nim wymaga zachowania pewnych środków ostrożności. Podstawa to stosowanie przepisów BHP. Aby zminimalizować ryzyko wypadku, warto wszystkie odkryte części ciała zabezpieczyć na czas pracy z ciekłym azotem. Okazuje się, że nawet bardzo krótki kontakt z nim może powodować poważne odmrożenia.

Co można w tym przypadku zrobić? Jak ochronić się przed szkodliwym działaniem skroplonego azotu? Warto zainwestować w specjalną odzież ochronną - rękawice, fartuch itd. Przydatne mogą się okazać także różnego rodzaju akcesoria. Jednym z nich jest np. lewar do opróżniania naczyń. Pozwala na wypompowanie z dewaru azotu bez ryzyka jego kontaktu ze skórą. Warto też zwrócić uwagę na wózek na naczynie z ciekłym azotem. Tego typu sprzęty znacznie ułatwiają pracę. Poprawiają też bezpieczeństwo w czasie opróżniania naczyń wypełnionych skroplonym gazem.

Przechowywanie ciekłego azotu - jak i gdzie zakupić odpowiednie naczynia?

Zakup dewarów nie powinien być obecnie większym problemem. Jednak nie każde naczynie jest warte uwagi. Na samym starcie warto określić, do czego pojemnik jest właściwie potrzebny. Do wyboru są naczynia Dewara transportowe i biologiczne. Różnią się one między sobą, a więc wybór ma znaczenie. Pojemniki powinny też spełniać pewne normy. Najlepiej sprawdzają się modele z wąskim wlotem. Tańszym rozwiązaniem jest na pewno zakup dewarów używanych. Jest to ciekawa opcja, gdy mają być one używane raczej sporadycznie.

Warto stawiać zawsze na produkty sprawdzonych i uznanych na rynku firm. Dobre naczynie Dewara musi być przede wszystkim bezpieczne w użytkowaniu. Przed skierowaniem do sprzedaży powinno przejść ono specjalistyczne testy. Duże znaczenie ma także rodzaj i szczelność zastosowanego w nim korka. Ciekły azot to bowiem pierwiastek dość specyficzny.

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl